TĨNH VẬT MÙA XUÂN

*

 Bây giờ đã là cuối… "mùa đông” của miền đất phương Nam, vào sáng sớm cũng có chút se se lạnh, bầu trời bất ngờ trong lúc nào đó đột nhiên ít nắng và phủ kín một màu trắng xám… . Vậy là theo quy luật tuần hoàn của tự nhiên, Xuân cũng sắp về rồi! Ngoài đường người người có vẻ háo hức, đi lại nhiều và hối hả hơn, ngay cả những chiếc xe "Lam” cũng có lệnh từ tòa tỉnh trưởng(?), sơn mới lại… . Ngay từ trước Nô-en, cái hang đá lớn của nhà thờ Biên Hòa đã được sửa sang, giăng mắc hoa đèn.Hàng quán ven đường lác đác có nơi đã được trang trí cho bắt mắt, bên trong đâu đó vọng ra giọng hát ngọt ngào,tha thiết, như ẩn chứa một nỗi u buồn man mác của ca sĩ Hà Thanh : "Đón Xuân này ta nhớ Xuân xưa…”. Ngôi chợ tỉnh vốn trở nên nhỏ bé và chen chúc từ lâu, bây giờ đã có dấu hiệu chen chúc hơn để đón một cái Tết đang từng bước trở về… .          Vào trường Trung học Ngô Quyền (Trường Trung Học đầu tiên của tỉnh Biên Hòa) với thứ hạng gần như là đậu… vớt, không biết có phải vì mang mặc cảm như vậy hay là vì trước đó đã lãnh trọn một cú… "sốc” thi cử?! Nên suốt cả năm đệ thất tôi học hành bình thường , không có gì nổi trội so với bạn bè… . Nhưng qua năm sau, lên lớp đệ lục con đường học vấn của tôi bắt đầu… khởi sắc hơn! Bây giờ ở vào cái thời điểm này, với tuổi tác này, các nhà sinh học đã nói – tuy không phải là tuyệt đối -  con người sẽ nhớ chuyện cũ tốt hơn là nhớ những chuyện vừa mới xảy ra. Đã có rất nhiều bài viết nhớ về Thầy, Cô, rồi đến bạn bè… . Với vô vàn những kỷ niệm sâu đậm, cảm động và chân chất… . Thật ra những chuyện này có biết bao giờ nguôi cho được trong những trái tim nồng ấm, thắm đượm ân tình của chúng ta, những cựu học sinh Ngô Quyền ?!

          Đối với tôi, môn học nào với thầy – cô nào lại không để lại những kỷ niệm khó phai trong lòng của một người học trò. Nhưng có một môn học là môn vẽ và thầy dạy vẽ hình như rất ít được nhắc đến! Theo tôi nhớ, tôi chỉ được đọc một bài(?), đó là bài viết có nói một chút về thầy Mẫn, trong khi chúng ta còn có nhiều thầy dạy vẽ khác nữa… . Hay là do tôi đọc còn quá… ít chăng?

          Nhưng thôi, ai cũng hiểu thời trung học khi ra thi Tú Tài phần I và phần  II đâu có môn vẽ! Nghành giáo dục nơi đâu cũng xem môn vẽ ở bậc Trung, Tiểu học chỉ căn bản thăm dò năng khiếu học sinh thôi. Chính cái hệ số một của  điểm  môn này cộng với mỗi tuần lễ chỉ dạy với thời lượng ít ỏi nhất cũng nói lên tất cả rồi còn gì?! Bản thân tôi lúc đi học, tuy không hề coi thường môn này nhưng thật ra cũng xem môn vẽ chỉ để giúp mình… "giải trí” , "thư giãn” hay là… "bay bổng” sau những giờ phút miệt mài, căng thẳng bởi các môn học hóc búa khác mà thôi!

          Bây giờ xin phép được nói một chút về bản thân – vì có liên quan đến môn… vẽ - rằng tôi có chút (một chút thôi) "hoa tay” từ lúc nhỏ. Thuở học tiểu học, có lần cao hứng, vào một chiều Chủ nhật tôi đem đồ nghề ra gần bờ sông trước nhà để vẽ… phong cảnh. Tôi nhớ có chú mười Q.  là giáo sư dạy vẽ ở trường Mỹ thuật Biên hòa đi câu cá ngang qua, thấy tôi làm … "họa sĩ” chú ấy bước vào xem. Một đứa trẻ thì vẽ có ra gì so với người lớn, nhất là đối với chú, thế mà được chú khen và động viên làm tôi… mát ruột, mát gan vô cùng! Màu vẽ do tôi tự chế: màu đỏ của thuốc đỏ y tế, màu xanh và đen của hai thứ mực, tất cả được tôi… "phối” với nhau rồi dùng "cây cọ” là chiếc đũa tre đập cho giập đầu để vẽ… . Thế là cũng có được… "tác phẩm”… .

          Trở lại chuyện trường xưa… . Năm đó lớp chúng tôi có một thầy dạy vẽ, tên thầy là Trương sĩ Bằng, có lẽ người gốc miền Bắc. Vào những buổi sáng cuối năm như năm nay, trời lành lạnh, có lẽ vì phải đi xe rất sớm từ Sài Gòn lên(?), thầy thường hay mặc áo len dài tay, cổ áo trái tim, mang kính trắng gọng nhựa đen, tóc hớt cao, dáng dấp nhìn rất… trí thức. Quả thật thầy có cách thức giảng dạy lẫn phong thái thoải mái của người nghệ sĩ, chúng tôi thích thú lẫn trìu mến gọi thầy là thầy… "nghệ sĩ tính”. Trong lớp, theo tôi còn nhớ (không biết đã đầy đủ hết chưa?) có mấy bạn cũng có… "hoa tay” như tôi, đó là : Lê xuân Sang, hiện đang sinh sống ở tỉnh Bình Dương và Phan thành Nam nghe đâu đang ở bên Pháp(?)… .

          Một lần, thầy Bằng cho chúng tôi vẽ với đề tài trang trí tự do một hình chữ nhật. Thông thường các học sinh sẽ dùng thước và com-pa vẽ phối hợp từ những đường thẳng, đường cong và đường tròn bằng bút chì, tạo ra phác thảo trước. Bước tiếp theo chỉ việc dùng màu gì mình thích, chọn và tô vào thôi… . Nói nghe đơn giản lắm! Nhưng chắc ai  cũng nhớ lại rồi, rất khó để không lem qua đường viết chì và để được đều màu phải không? Tôi bèn có một ý tưởng táo bạo, tôi kẽ một ô chữ nhật đúng kích thước thầy Bằng đưa ra, xong tôi vẽ vào đó một… bức tranh tĩnh vật. Bây giờ đã vào cuối năm, Tết như sắp đến nơi, trong nội bộ học sinh trường Ngô Quyền từ khá lâu cũng có những đợt phát động phong trào để làm bích báo, báo in ronéo rồi!... .Vậy là tôi … phóng tay vẽ ngay một dĩa trái cây chưng Tết! Cho đến tận ngày hôm nay "bức tranh” ấy như vẫn đang trước mắt, và dạo đó tôi đã đặt tên là "Tĩnh vật mùa Xuân” : trên một cái dĩa lớn,  chân đế tròn có một trái dưa hấu, một trái thơm, một trái bưởi… Biên Hòa, mấy trái quýt vàng tươi chen vào cho không gian được cân đối và một… chùm nho tím. Phần nền chung quanh được tôi trộn tất cả màu còn thừa lại, thêm chút màu đen vào và tô  kín hết phần giấy trắng trong khuôn chữ nhật. Đặc biệt, phần tiếp giáp với các loại trái cây được tôi chừa trống độ một đến hai mi-li-mét và dùng cọ ướt xoa cho … mờ mờ. Như thế được hai cái lợi: đỡ mất thì giờ tỉ mỉ và lại làm nổi bật hình vật thể chính. Có điều lúc đó tôi chưa biết đến quan niệm của một số người nên đã không vẽ các thứ trái cây như: dừa (vừa) – đu đủ (đủ) – soài (xài) – sung (sung túc)… . Cũng không sao, một cậu học trò đệ lục chỉ mới gần mười ba tuổi, biết thế nào thì vẽ thế nấy thôi !

          Khi đem vào lớp để nộp cho thầy chấm điểm, có bạn tỏ vẻ ái ngại vì tôi đã dám "phá lệ” làm điều khác thường! Nói thật, trong lòng tôi cũng có chút dao động, mất tự tin, nhưng đã đến lúc này rồi thì phải đành cố gắng bình tâm chờ… kết quả chớ sao!

          Có ai đoán được thầy Bằng đã chấm "bức tranh” của tôi bao nhiêu điểm không?Vào thời đó điểm được chấm theo thang điểm trên hai mươi, nếu một bài toán được làm trúng hoàn toàn, không có chút gì sai sót (điều này cũng không phải dễ đâu!) sẽ được 20/20 điểm, nhưng thường thì các bạn giỏi toán kiếm được 18/20 là vui mừng hả hê lắm rồi. Vậy mà tôi đã được… 21/20 (tôi không có đánh số sai đâu – hai mươi mốt trên hai mươi, và có lẽ cũng có bạn còn nhớ?). Cả lớp nháo nhào, xôn xao… , đây là một số điểm vượt quy định, vượt khung! Và có lẽ chỉ có thầy "nghệ sĩ tính” mới… dám phóng tay cho điểm đến như vậy, bài của tôi đã vượt xa các bạn vẽ khá trong lớp đến mấy điểm. Thầy giơ… "bức tranh” của tôi trước lớp, phân tích cho các bạn nghe, nào là đường gân xanh đậm của vỏ trái dưa hấu được xoa bằng cọ ướt nên trông rất… tự nhiên, rồi nào là có một khoảng sáng viền chung quanh vật thể khiến nó trở nên nổi bật trên "phông” màu tối… .

          Sau đó tôi đương nhiên tôi giữ gìn bài vẽ rất cẩn thận, nhưng qua thời gian quá lâu,có thể là lúc tôi xuống SG đi học, "bức tranh” đã bị thất lạc không biết lúc nào!? Rốt cuộc tôi cũng đâu có được trở thành… họa sĩ !! Hoặc cũng trở thành nhà điêu khắc, kỹ thuật gia tạo mẫu đố gốm hay… kiến trúc sư… . ( Như vài kiến trúc sư tên tuổi xuất thân là học sinh Ngô Quyền, tuy không phải nhắc đến tên nhưng có lẽ ai cũng biết). Phần tôi, từ lúc còn đi học cho mãi đến sau này, tôi vẫn tiếp tục… vẽ khi có điều kiện, chỉ để giải khuây và trang trí nơi học hành hay làm việc của riêng mình thôi.Và cũng ít ai biết được đầu những năm 70, thỉnh thoảng vào buổi chiều trên đất Sài Gòn hoa lệ, nhất là vào dịp gần Tết, có chàng sinh viên tỉnh lẻ, túi tiền nhẹ tênh, một mình đi bộ, dạo qua các con đường Nguyễn Huệ, Tự Do rồi qua Lê Lợi… , chỉ để… ngắm tranh! Có phải môn vẽ đã dạy cho tôi rằng: bất kỳ hình thái nào của nét đẹp cũng cần được cảm nhận trân trọng dù trong cuộc sống đời thường hay trong hoàn cảnh đến như thế nào đi nữa… ?

          Thời gian tôi học tập với thầy Bằng đương nhiên là không nhiều… Tuy vậy suy cho cùng những gì tôi "nhận” được từ thầy, - từ… môn học có điểm hệ số một của thầy - nếu mình biết nhận cũng đâu phải là ít? Giờ đây, đất trời đã sắp vào Xuân, một mùa đoàn tụ thiêng liêng sắp đến gần, thật gần…. Như với tất cả những Thầy, Cô từ lúc vỡ lòng cho đến mãi tận sau này… , tôi bao giờ cũng mong ước đơn sơ : có dịp hội ngộ, - dù dưới bất kỳ hình thức nào - để thầy trò cùng trở về một thoáng ngày xanh xưa cũ, để biết rằng tất cả hãy còn vui sống và … mạnh khỏe(?) Với thầy Bằng, tôi suy đoán có lẽ thầy cũng chỉ quá bảy mươi, biết đâu qua bài viết này, trong cái "thế giới phẳng” này, nhân dịp Xuân về… .Và cũng biết đâu trước, trong hay sau ngày "Đại hội trùng phùng” sắp tới chúng ta vô cùng hạnh phúc khi gặp lại, hoặc có được mối liên lạc nào đó với thêm một người thầy cũ.

HUỲNH VĂN HUÊ ( Mùa Xuân 2010 )

VĨNH BIỆT LY LY 

*

Bóng chiều ngã dài… .Một bầu trời màu đỏ thẩm u buồn, bao phủ toàn bộ cái nghĩa trang vắng lặng, nhỏ bé và heo hút của một huyện lỵ đã vốn cũng heo hút và nhỏ bé… .

     Được biết nghĩa trang ven đường liên huyện này đã có qui hoạch giải tỏa vì vấn đề vệ sinh môi trường gì đó, nhưng nhiều năm nay vẫn không động tĩnh gì. Có  vài ngôi mộ đã được những thân nhân có điều kiện di dời, cải táng, để lại sau đó là những huyệt mộ tối đen trong ánh hoàng hôn chập choạng nhìn thật đáng sợ! Bởi tình hình như vậy, có vài gia đình nghèo lại tiếp tục chôn cất thân nhân(!) nên lại có mấy cái mộ… mới phát sinh. Đồng thời có vài mộ huyệt được biến thành nơi… chứa rác sinh hoạt, rác xây dựng… .Dự án vệ sinh môi trường đâu chưa thấy, bây giờ chỉ thấy mất vệ sinh và nhếch nhác thêm mà thôi!

     Trong số mấy ngôi mộ mới có một ngôi mộ đặc biệt. Gia đình này chắc nghèo lắm, bia mộ được làm bởi tấm "đan” nhỏ chỉ bằng 4 bàn tay xòe người lớn,được tân dụng từ xà-bần của một công trình xây dựng ở đâu đó. Mặt "bia mộ” được viết mấy dòng chữ đơn sơ bằng sơn đỏ, tuy không nắn nót gì cho lắm nhưng phải nói là khá… đẹp: "Nơi đây an giấc ngàn thu: Ly Ly – Sinh 1994, mất 1997 – Vĩnh biệt Ly Ly – TPB ” Vậy đây có lẽ là mộ của một đứa bé 3 tuổi, có điều thân nhân của đứa nhỏ sao có vẻ bí ẩn, không ghi rõ họ tên người chết như thông thường. Mô đất đắp trên mộ tuy đã cỏ mọc xanh rì nhưng quá nhỏ nhắn, rồi cái tên Ly Ly rất là… lạ tai với người dân quanh đây.

     Thế nhưng, vào một buổi chiều giống như chiều hôm nay, có khi còn ảm đạm hơn,  một người xuất hiện bên nghĩa trang… . Chiếc xe lăn tiến dần dần, mệt nhọc đến bên ngôi mộ. Người ngồi trên xe khó mà đoán tuổi cho được, hai chân đã bị cụt đến tận đầu gối! Râu, tóc đã khá lâu không được chăm sóc kỹ, thay nhau tô đậm thêm nét dày dạn phong trần, nét khắc khổ hằn lên gương mặt chữ điền, hình như vẫn còn lưu dấu một quá khứ như thế nào đó… !

     Ông ta kiếm sống bằng công việc bán vé số trên chợ huyện và vùng phụ cận. Cách đây khoảng mười năm hoặc có thể hơn, người ta còn gặp ông ta ở dưới khu vực quanh chợ tỉnh, cũng ngồi xe lăn bán vé số. Lúc đó ông mới là một người đàn ông vừa chạm mức trung niên thôi. Vẫn gương mặt chữ điền đầy đặn, mái tóc  dờn dợn tự nhiên được cắt vừa phải, nam tính nhất là cái càm vuông viền một hàm râu được cạo nhẵn chỉ thấy xanh xanh.

     Dạo đó lượng người bán vé số còn tương đối ít, công việc kiếm sống của ông xem như khá thuận tiện. Chung quanh ông có nhiều câu chuyện được kể qua kể lại, nhưng có một điều: đó lại không phải từ chính cửa miệng… ông ta! Có người nói, ông làm nghề gì mà biết lái… máy bay, vì chiếc trực thăng bị rơi, một cỗ máy hiện đại biết bay do con người chế tạo đã gặp phải một cỗ máy biết bay khác( cũng do con người làm ra!), nhỏ hơn, bay nhanh hơn nhưng chứa đầy… thuốc nổ! Như có phép mầu, ông may mắn thoát chết nhưng thương tật phải gánh chịu nặng nề đến như vậy. Nhưng đơn giản hơn, không có những tình tiết ly kỳ như trên, có người lại nói ông đi buôn bán trên xe lửa, gặp tai nạn, té trên xe lửa xuống và bị bánh sắt cán qua cả hai chân. Rồi lại cũng có người nói là cùng quê, cùng quán với ông ta, biết rất rành mạch về ông, nhưng nói toàn những chuyện trái ngược lại tất cả những chuyện kể trên đến 180 độ… !

     Nhưng có một điều chắc chắn đúng là: hiện ông đang sống cô độc một mình,không vợ, không con, không họ hàng gì cả. Rồi càng ngày người miệt ngoài nhập cư vào càng đông, nhiều người ra làm cái "nghề” giống ông! Công việc kiếm sống qua những tờ vé số của ông khó khăn hơn. Để tồn tại, người ta lại găp ông xuất hiện tại những quán nhậu với cây đàn gui-ta thùng, ông đàn và hát giúp vui bằng những bài hát theo… yêu cầu của khách. Đáp lại, khách sẽ mua vé số bằng giá có " phụ thu”, tính ra lợi nhuận cũng kha khá !

     Cuộc đời đưa đẩy, ông quen với một bà độc thân - cũng bán vé số thôi – nhỏ hơn ông mấy tuổi, xem cũng dễ nhìn. Thời gian sau cả hai thành vợ chồng. Ông cũng nói thật rằng thời trai trẻ ông cũng có vợ và một đứa con nhỏ, nhưng có một cuộc bể dâu lớn lao đã làm thay đổi tất cả. Người vợ gặp dịp này đã bán nhà gom góp hết tiền bạc,tài sản, bỏ ông cùng đứa con thơ dại hãy còn ẵm ngữa sau khi ông bị thương tật vừa mới trở về từ bệnh viện. Bạn bè số đông tản lạc khắp bốn phương trời, một ít còn lại gặp… "thời”, khéo léo tìm cách … tránh xa ông ! Đứa con thiếu mẹ, èo uột, sau cơn bệnh nặng rồi cũng bỏ ông ở lại trần thế với nhiều chuyện tráo trở lọc lừa này… .

     Ông đau khổ tột cùng, bao khó khăn ập đến với người đàn ông tật nguyền đáng thương. Có lúc ông căm hận thốt lên: " Trên đời này ngoài mẹ mình , ông không còn kính trọng và tin tưởng người đàn bà nào hết!”. Vậy hôm nay, - ông lại có… vợ - nếu được như vậy phải mừng cho ông thôi.Sống một thân một mình không có người để đỡ đầng, nương tựa nhau lúc bệnh hoạn, ốm đau thì đâu có… nên!?

     Bây giờ người ta thấy hai người cùng bán vé số chung với nhau. Người phụ nữ đẩy chiếc xe lăn, đưa ông dạo qua các bàn thực khách… .Xong rồi lúc di chuyển qua nơi khác người ta thấy chị ta – vì còn trẻ hơn ông – đạp xe đạp chầm chậm theo sau. Gặp những đoạn dốc, chị lại xuống xe , một tay dắt xe đạp, một tay đẩy phụ chiếc xe lăn. Tuy trong hoàn cảnh khó khăn nhưng trông hai người đầy tình tứ và hạnh phúc! Có người kết hợp cùng buôn bán, công việc làm ăn của ông trở nên khấm khá hơn trước. Cả hai sắm một chiếc xe gắn máy, phía sau có cái rờ-móoc để kéo ông đi… (tuy chầm chậm thôi, nhưng dù sao cũng hơn … xe lăn). Công việc ngày càng "phát đạt”, có lúc hai người còn định có với nhau một đứa con… .

     Thế nhưng khi thức giấc vào một buổi  sáng sớm, ông đã mất xem như tất cả! Người "vợ” đã trốn đi với tất cả tài sản: chiếc xe gắn máy,tiền bạc dành dụm bấy lâu nay, ngay cả số vé số định để bán cho ngày hôm đó… .Chiếc rơ-móoc theo lệ thường được tháo rời ra còn để chơ vơ trước hiên căn nhà trọ một cách trơ trẻn vô duyên! Không hề tiếc nuối một người đàn bà như vậy, nhưng ông phẩn uất vì không ngờ mình bị gạt, bị ăn cướp một cách trắng trợn đến thế. Đau đớn, bế tắc, ông đã định tìm đến cái chết. Nhưng rồi, – đến giờ ông mới tiết lộ - vì còn một mẹ già mù lòa ở quê, chỉ sống nhờ vào sự cưu mang của hàng xóm và số tiền ít ỏi của ông chắt chiu gởi về, thế là ông gượng lại và còn tiếp tục tồn tại trên cõi đời này.  

     Thời gian ngắn sau, mọi người lại gặp ông trở về công việc cũ, với chiếc xe lăn di chuyển nhờ vào hai pê-đan cầm tay. Giọng ca, tiếng đàn giờ như… ứa máu! Gieo vào lòng người những cung bậc, những lời lẽ hơn lúc nào hết đầy bi thương ,thống thiết !

     Rồi một buổi chiều, trên đường về, gần cái nghĩa trang nói trên, ông nghe tiếng kêu yếu ớt của một… con chó con lạc loài nào đó.Sau cả ngày dong ruổi, đã mệt mỏi,định bỏ đi luôn, nhưng có cái gì đó thôi thúc khiến ông dừng xe lại. Khó khăn lắm ông mới chui vào được lùm cây ven đường : một con chó nhỏ đang thoi thóp, cái đuôi còn dính máu khô đang bị bầy kiến vàng hung dữ bu đen. Ông chép miệng, lắc đầu:

- Lại gặp những người mê tín –dị đoan rồi!

     Con chó nhỏ đáng thương với bộ lông màu trắng chỉ vì xuất hiện chút lông đuôi màu đen mà bị chủ nuôi đối xử như thế đấy! Thuở nhỏ ông có nghe ba ông nói và phê phán: " Có người nuôi chó nhưng… ác lắm, hể thấy chó con sinh ra có màu lông lạ theo kiểu ló đầu thì nuôi, ló đuôi thì… chặt!” .Con chó này – lại là một con chó cái -  chẳng những bị chặt một khúc đuôi mà còn bị ném ra ngoài đường vì chủ cho rằng lớn lên nó phản chủ và còn sợ bị… xui xẻo!

     Thế rồi không chút đắn đo, ông quyết định cứu con chó bằng cách đem về nuôi, vì lòng nhân từ chớ không phải mong con vật sẽ… trả ơn(!?) như người đời vẫn hay nói "Cứu vật, vật trả ơn. Cứu nhơn, nhơn trả oán!”

     Thời gian trôi qua… . Con chó lớn lên, mạnh khỏe và xinh đẹp, người ta lại gặp ông trên đường, trong quán ăn. Con chó được ông cột bằng một sợi dây rất chắc chắn và khóa vào chiếc xe lăn, ông nói với mọi người:

- Nó không có bỏ tôi đi đâu, nhưng tôi cột nó như thế này cho người ta khó bắt trộm nó thôi !

     Vào một xế trưa nắng nóng, -  hôm nay ông mệt mỏi hơn thường ngày, vì từ sáng đến giờ đi lại hơi nhiều – đến một con dốc tuy không cao lắm, hai tay ông mỏi nhừ, chiếc xe chạy chậm lại… .Điều kỳ lạ xảy ra, con chó thông minh đã thấu hiểu được hoàn cảnh của chủ. Nó gắng sức bình sinh, vượt lên trước kéo phụ với chủ cho chiếc xe lăn vượt dốc nhẹ nhàng hơn ! Chính người chủ cũng không hết ngạc nhiên, ông không hề tập luyện gì cho con chó đâu!?Đến đỉnh dốc, cả hai dừng lại dưới bóng cây ven đường nghỉ mệt. Ông cười cười xoa đầu con chó, trong khi nó lè lưỡi thở, cái đuôi ngắn ngủn ve vẫy, ánh mắt hấp háy, nó có vẻ sung sướng vì giúp đỡ được cho ông.Thế đấy! Ông thấm thía nhớ có một danh nhân người… Đức nào đó – có cái tên dài và khó nhớ – đã nói: "Làm bạn với một con… vật tốt còn hơn kết thân với một con… người xấu!”Từ đó về sau, cứ đến những đoạn đường dốc là con chó luôn luôn kéo phụ với ông chiếc xe lăn. Để cho đỡ đau cái cổ con chó cưng, ông thay đoạn dây cổ bằng dây dù to bản, choàng xuống đến ngực như chó kéo xe trượt tuyết vùng Bắc Mỹ( Khác chăng là ở xứ người có cả đàn chó được huấn luyện chuyên nghiệp,còn ông thì chỉ có … một con chó mà thôi!).Thế là người đi đường lâu lâu lại có dịp chứng kiến cảnh con vật giúp đỡ con người thật vô cùng cảm động… .

     Một ngày bình thường lại đến. Xế trưa, trên con đường liên huyện vắng, tại một con dốc – có cua quẹo - gần cái nghĩa trang, xe lăn của ông đang lên gần hết dốc, chợt trên chiều ngược lại, một chiếc xe con màu đen sang trọng đổ xuống, trên xe có một đôi nam, nữ. Có lẽ vì có khúc cua, đường đi lại bị cây cối che khuất tầm nhìn, thêm vào có thể do nghe điện thoại hay đùa cợt gì với nhau(?!) Chiếc xe đen hướng thẳng về phía xe lăn, người đàn ông hứng chịu nguy hiểm nhiều nhất, con chó an toàn hơn vì đang kéo sợi dây chếch về phía bên phải ông. Một chuyện bất ngờ nhanh chóng xảy ra.(Về sau ông không nguôi ray rức vì đã không kịp… ngăn cản được!) Trong tíc-tắc con chó dũng cảm phóng sang trái, đứng thẳng hai chân sau, không phải sủa mà gầm lên,nhe răng nhảy chồm lên trước đầu xe, phải chăng nó muốn dùng móng vuốt hay hàm răng, hay cả thân mình để chận chiếc xe lại!?. Con chó thông minh đã tính toán đúng, hốt hoảng trước cảnh tượng xảy ra, có người nào đó trên xe kịp đạp thắng, chiếc xe thắng ké…ét rợn người và… dừng lại.Nhưng con chó đã hứng trọn cái va chạm kinh hồn trong giây cuối cùng. Nhiều người đi đường ngang qua cũng dừng lại, trên xe bước xuống là một người đàn ông ra dáng doanh nhân giàu có, nói tiếng Việt chưa rành, có lẽ người gốc Đông Bắc Á (?).

- Xin … lỗi, tôi đền… tôi đền ,… tiền!

     Trong đám đông có nhiều người lên tiếng phản ứng:

- Xe hơi mà chạy đâm qua bên trái thì cán chết người ta hết còn gì ! – Rồi thấy trên xe còn một cô gái "chân dài” đang ngồi chết gí trước tay lái, người ta nói thêm:

- Giao xe cho… gái lái hèn chi không gây tay nạn sao được!? – Ông ngoại quốc nhà giàu chắc nghe được, vội vả chỉ chỏ với cô gái và mau miệng nói:

- Qua kia,… qua kia! – Miệng nói xong, khôn ngoan vì biết mình sai phạm nhiều lỗi, nếu giải quyết việc này càng nhanh càng đỡ rắc rối! Ông ta nhanh tay rút từ cái bóp bằng da cá sấu căng phồng ra 2 tờ giấy tiền nước ngoài, mỗi tờ mang mệnh giá 100, có màu xanh đậm đặc biệt, cho dù thoạt nhìn ai cũng biết là của quốc gia nào!

- Xin lỗi, tôi đền… tôi đền… tiền ! – Xong ông mau chóng lên xe, đóng cửa, lùi lại và … thoát đi. Chiếc xe mắc tiền tốt thật ! Tiếng động cơ khởi động nhẹ và êm ru, chiếc xe lăn bánh để lại một làn khói trắng mỏng, còn mỏng hơn khói thuốc lá!

Số tiền như thế để bồi thường cho mạng một… con chó –  nơi một đất nước hãy còn nghèo! - xem ra cũng thỏa đáng, nếu không nói là… quá được. Người chung quanh giúp ông bán vé số đem xe và cả con chó vào lề đường, có người giúp nhét 2 tờ ngoại tệ vào túi áo ông. Nước mắt chảy dài, ông khóc, khóc lớn như đứa trẻ thơ. Con chó tội nghiệp chưa chết hẳn, từ cổ họng nó rít lên những âm thanh rất lạ tai và bi thương, máu tươi từ miệng, hai tai và hai lỗ mũi chảy ra… .Nó khó khăn nhích nhẹ đầu, ánh mắt lờ đờ nhìn chủ, chợt đôi mắt nó trở nên long lanh khác thường, rồi hai dòng nước mắt trào ra ! Phải chăng nó tiếc rằng không còn được gần bên chủ nó nữa!?Một tiếng rít nhỏ hơn, yếu hơn phát ra.Con chó trung thành, dũng cảm đã… ra đi ! Người đàn ông nghẹn ngào nấc lên:

- Ly Ly !... Ly Ly của tôi…đã… chết rồi !!

    Như vậy Ly Ly là tên của một… con chó, không phải tên… người!!                         

Có hai người đàn bà đã đến với đời ông, đã từng làm vợ ông, rồi cũng có người đã từng là bạn bè ông , nhưng khi họ trở mặt, chỉ khiến ông thấm thía trò đời, khi họ lọc lừa, bỏ ông … ra đi, ông chỉ căm giận họ, vì xem như mình đã bị lừa gạt. Mất họ ông không hề có chút gì gọi là luyến tiếc… .Nhưng trong buổi chiều buồn hôm nay, bên đường vắng, trong cái nghĩa trang hiu quạnh, ông đã rơi lệ chỉ vì… tiếc thương vĩnh biệt Ly Ly ! ./.

H.V.H ( 9-2010)